การศึกษาสมบัติของถ่านไม้เพื่อการออกแบบของตกแต่งบ้าน

บทคัดย่อ

ความเป็นมาและวัตถุประสงค์ : ปัจจุบันชุมชนเผาถ่านกำลังเผชิญกับการลดลงของผลประกอบการ เนื่องจากปริมาณความต้องการใช้ถ่านลดลงทั้งในประเทศและต่างประเทศ สาเหตุเกิดจากความก้าวหน้าของเทคโนโลยี และนวัตกรรมต่าง ๆ เช่น แก๊สหุงต้มหรือกระทะไฟฟ้าที่เข้ามาแทนที่การใช้ถ่านไม้ ส่งผลให้ช่างเผาถ่าน พ่อค้า คนกลาง และผู้ส่งออกต้องปิดตัวลง แต่เมื่อพิจารณาถึงสมบัติของถ่านไม้ พบว่ามีสมบัติพิเศษและประโยชน์หลากหลาย สามารถนำไปใช้ในหลายด้านได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในด้านการเกษตร ปศุสัตว์ การก่อสร้าง และการใช้ในชีวิตประจำวัน ซึ่งการนำถ่านไม้มาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดจะช่วยให้เราสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตและสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้นได้ การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสมบัติถ่านไม้และทิศทางการเพิ่ม มูลค่าถ่านไม้สำหรับเป็นวัสดุในการออกแบบของตกแต่งบ้าน

วิธีดำเนินการวิจัย : ใช้การวิจัยเชิงทดลอง โดยกลุ่มตัวอย่าง คือ วัสดุถ่านไม้ 3 ชนิด ได้แก่ ถ่านไม้ยางพารา ถ่านไม้ไผ่ และถ่านไม้โกงกาง มุ่งเน้นศึกษาคุณลักษณะของถ่านไม้ทั้ง 3 ชนิดด้วยทัศนะธาตุ ศึกษาสมบัติด้วยการทดสอบความแน่น ความต้านแรงดัด มอดุลัสยืดหยุ่น ความต้านแรงอัด (ตั้งฉากกับเสี้ยน) ความต้านแรงอัด (ขนานกับเสี้ยน) ร้อยละการพองตัวตามความหนา สภาพต้านทานความร้อน และปริมาณความชื้นที่เพิ่มขึ้น ศึกษาทิศทางการเพิ่มมูลค่าของถ่านไม้ แนวโน้มทางการตลาด โดยการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ และนำผลสรุปมาใช้ในการออกแบบ

ผลการวิจัย : ถ่านไม้ชนิดต่าง ๆ มีลักษณะตามทัศนะธาตุคล้ายคลึงกัน แต่ถ่านไม้โกงกางมีลักษณะเด่นด้านลวดลายมากที่สุด เหมาะสำหรับใช้ในการออกแบบถ่านไม้ที่มีความหนาแน่นมากที่สุด ได้แก่ ถ่านไม้โกงกาง (661.85 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) ถ่านไม้ที่มีการการพองตัวน้อยที่สุด ได้แก่ ถ่านไม้ยางพารา (ร้อยละ 0.46) ถ่านไม้ที่มีการต้านทานความร้อนมากที่สุด ได้แก่ ถ่านไม้โกงกาง (0.3652 ตารางเมตร-เคลวินต่อวัตต์) ถ่านไม้ที่มีปริมาณความชื้นที่เพิ่มขึ้นในวัสดุน้อยที่สุด ได้แก่ ถ่านไม้โกงกาง (ร้อยละ 1.02) จากการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ พบว่า ควรเน้นการใช้เอกลักษณ์ของถ่านเป็นหลักและใช้สมบัติเป็นส่วนเสริม ไม่ควรแปรรูปจนเสียคุณค่า ด้านแนวคิดในการออกแบบของตกแต่งบ้านจากถ่านไม้ เห็นว่าควรใช้แรงบันดาลใจจากธรรมชาติและแสดงความเป็นสัจจะวัสดุด้านการตลาดกลุ่มเป้าหมายเน้นกลุ่ม GEN Meridian ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเข้าใจในสุนทรียภาพ และมีกำลังจับจ่ายใช้สอยอยู่ในตลาดระดับกลางถึงสูง (medium to high) กระบวนการในการผลิตควรอยู่ในระบบของหัตถกรรมและหัตถอุตสาหกรรม เนื่องจากตลาดของตกแต่งบ้านเน้นสุนทรียภาพ

สรุป : ถ่านไม้แต่ละชนิดมีลักษณะเด่นเฉพาะตัวที่สะท้อนเอกลักษณ์ของไม้ก่อนเผา ได้แก่ ลวดลาย พื้นผิว โดย เฉพาะถ่านไม้โกงกางที่มีลวดลายธรรมชาติที่เป็นเอกลักษณ์ ถ่านไม้ทั้ง 3 ชนิด มีสมบัติที่ใกล้เคียงกัน ได้แก่ ความแน่น ความพองตัว ต้านทานความร้อนและความชื้น แต่มีสมบัติบางประการที่แตกต่างกัน ได้แก่ ความต้านแรงดัดและความต้านแรงอัด จำเป็นต้องปรับปรุงด้วยวัสดุประสานหรือเทคนิคการผลิต ผลการทดสอบ พบว่าถ่านไม้โกงกางมีสมบัติดีกว่าถ่านไม้ยางพารา ถ่านไม้ไผ่ไม่สามารถเข้ารับการทดสอบได้เนื่องจากขนาดไม่มาตรฐาน

การนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงปฏิบัติ : ทิศทางการเพิ่มมูลค่าของถ่านไม้ ในด้านการออกแบบ ควรเน้นการออกแบบโดยใช้คุณลักษณะทางกายภาพของถ่าน เช่น สีดำธรรมชาติและลวดลายพื้นผิวมากกว่าสมบัติทางเทคนิค โดยเฉพาะในการตกแต่งบ้านที่เน้นความงาม เช่น แจกัน โคมไฟ และกระเบื้องตกแต่งการออกแบบ ควรใช้แรงบันดาลใจจากธรรมชาติเพื่อคงคุณค่าแท้ของวัสดุ ด้านการตลาดควรเน้นกลุ่มเป้าหมายที่มีรายได้สูงและมีรสนิยมดี ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อในตลาดระดับกลางถึงสูง การออกแบบของตกแต่งบ้านจากถ่านไม้ ควรอยู่ในระบบหัตถกรรมและหัตถอุตสาหกรรม เน้นความงามและสุนทรียภาพ ซึ่งต้องใช้ทักษะของช่างฝีมือเพื่อสร้างชิ้นงานที่มีจิตวิญญาณ